در فصل های سرد سال، عفونت های تنفسی در میان خردسالان افزایش پیدا می کند و بسیاری از خانواده ها با تب ناگهانی، لرز و بی حالی فرزندشان روبه رو می شوند. این بیماری می تواند برای کودکان، به ویژه آن هایی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند، چالش برانگیز باشد. در این مقاله از ساختمان سلامت با نگاهی دقیق و کاربردی به بهترین راهکارهای مراقبت و درمان آنفولانزا در کودکان می پردازیم.
علائم رایج آنفولانزا در کودکان
در بسیاری از موارد، اولین نشانه تب ناگهانی است و کودک در مدت کوتاهی دچار لرز، بی حالی و درد عضلانی می شود. افزایش دمای بدن معمولاً بیش از ۳۸ درجه است و ممکن است چند روز ادامه داشته باشد. این تب در کودکان کم سن می تواند شدیدتر باشد و انرژی آن ها را به سرعت کاهش دهد.
همراه با تب، سرفه خشک، گلودرد و گرفتگی بینی نیز ظاهر می شود و اشتهای طبیعی کودک کاهش پیدا می کند. این تغییرات باعث می شود نوزادان گریه خیز، بی قرار و به خواب حساس شوند. در برخی موارد، این عفونت زمینه ساز مشکلاتی مانند التهاب گوش میانی یا عفونت ریه می شود و نیاز به ارزیابی فوری توسط پزشک دارد.
تفاوت آنفولانزا با سرماخوردگی
هرچند نشانه های آنفولانزا و سرماخوردگی گاهی مشابه اند، اما شدت علائم در این نوع عفونت معمولاً بیشتر است. سرماخوردگی روندی آهسته دارد اما بیماری فصلی مورد بحث اغلب به طور ناگهانی بروز می کند و کودک طی چند ساعت دچار تب بالا و بدن درد می شود. بی حالی شدید، سرفه های مداوم و سردرد نیز غالباً در این نوع درگیری دیده می شود و شدت آن ممکن است کودک را از فعالیت های روزانه دور کند.
این تفاوت ها تشخیص را برای والدین آسان تر می کنند و آگاهی از آن می تواند مانع مصرف اشتباه داروها شود. مراجعه به پزشک در تعیین نوع بیماری و انتخاب درست ترین روش درمان نقش تعیین کننده ای دارد.
دوره سرایت بیماری آنفولانزا
این ویروس معمولاً یک روز پیش از شروع نشانه ها منتقل می شود و کودکی که مبتلا شده تا چند روز پس از بروز علائم می تواند دیگران را آلوده کند. کودکان اغلب مدت بیشتری ناقل می مانند و این زمان ممکن است تا ۱۰ روز ادامه یابد. به همین دلیل، توصیه می شود در مدت بیماری، کودک در خانه بماند تا از انتقال آن به دیگران جلوگیری شود.
آگاهی از دوره انتقال اهمیت زیادی دارد، به ویژه زمانی که کودکان در محیط های شلوغ مانند مهدکودک یا مدرسه حضور دارند. مراقبت در این دوره مانع از شیوع گسترده بیماری میان سایر کودکان می شود.
مراقبت های خانگی مؤثر
یکی از پایه های اصلی درمان، استراحت کافی است. بدن کودک برای مقابله با ویروس به انرژی نیاز دارد و خواب کافی این انرژی را فراهم می کند. نوشیدن مایعات نیز نقش مهمی در جلوگیری از کم آبی ایفا می کند و به کاهش احساس ضعف و بی حالی کمک می کند.
آب، آبمیوه های طبیعی و محلول ORS بهترین انتخاب ها هستند. بدن شویه با آب ولرم و پاشویه نیز می تواند شدت تب را کاهش دهد. این روش ها برای کودکان امن هستند، به شرطی که از مواد افزودنی مانند الکل یا نمک استفاده نشود. در صورتی که کودک احساس درد دارد، استفاده از استامینوفن مخصوص کودکان با نظر پزشک مؤثر است.
داروهای مجاز و غیرمجاز
استفاده از مسکن هایی مانند استامینوفن کودک تنها با مشورت پزشک توصیه می شود. این داروها تب و درد را کاهش می دهند و کودک راحت تر استراحت می کند. اما برخی داروها، مانند آسپرین، هرگز نباید برای کودکان تجویز شوند زیرا خطر عوارض جدی دارند.
آنتی بیوتیک ها نیز در درمان این بیماری نقشی ندارند. بیماری ماهیتی ویروسی دارد و مصرف این داروها نه تنها مفید نیست بلکه می تواند برای کودک مضر باشد. تنها در صورتی که عفونت باکتریایی ثانویه مثل التهاب گوش یا ذات الریه ایجاد شود، پزشک آنتی بیوتیک تجویز خواهد کرد.
زمان مراجعه به پزشک
گاهی علائم شدیدتر از یک بیماری ساده هستند و به ارزیابی فوری نیاز دارند. اگر تب بیش از حد بالا باشد یا کودک بیش از چند روز بهبود پیدا نکند، بهتر است هرچه سریع تر با پزشک مشورت شود. مشکل در نفس کشیدن، خواب آلودگی غیرطبیعی، کاهش شدید اشتها یا بی آبی از نشانه هایی هستند که نیاز به بررسی تخصصی دارند.
کودکانی که بیماری زمینه ای دارند یا از قبل سیستم ایمنی ضعیفی دارند باید در همان روزهای نخست ابتلا ویزیت شوند. تشخیص زودهنگام از پیشرفت بیماری جلوگیری می کند و روند درمان را ساده تر می سازد.
نقش تغذیه در بهبودی
در دوران بیماری، تمایل کودک به غذا کاهش می یابد، اما دریافت مواد مغذی کمک می کند بدن سریع تر به حالت عادی بازگردد. غذاهای سبک و قابل هضم مانند سوپ، شله زرد و برنج بهترین گزینه ها هستند. نوشیدن مایعات بین وعده ها انرژی و آب رسانی لازم را فراهم می سازد.
غذاهای سنگین و پرچرب معمولاً برای کودک ناخوشایند هستند و ممکن است باعث ناراحتی معده شوند. توجه به نیاز بدن و انتخاب غذاهای ساده، روند بهبودی را سرعت می بخشد.
پیشگیری و کاهش خطر ابتلا به آنفولانزا
تقویت سیستم دفاعی کودک در روزهای سرد سال اهمیت زیادی دارد تا آنفولانزا نگیرد. شستن دست ها، تهویه مناسب فضا و دوری از محیط های شلوغ در دوره های اوج بیماری، نقش مؤثری در جلوگیری از ابتلا دارد. واکسیناسیون نیز یکی از روش های مؤثر پیشگیری است و می تواند شدت بیماری را کاهش دهد.
آموزش عادات ساده به کودکان، مانند پوشاندن دهان هنگام سرفه و استفاده از دستمال، در کاهش انتقال بیماری بسیار مؤثر است. والدین باید این نکات را به صورت مداوم آموزش دهند تا رفتارهای پیشگیرانه برای کودک تبدیل به عادت شود.
نکاتی برای مراقبت بهتر والدین
والدین زمانی که کودک بیمار می شود، ممکن است دچار استرس شوند و تصمیمات عجولانه بگیرند. آگاهی از روند طبیعی بیماری می تواند از این اضطراب بکاهد. بهتر است در مدت بیماری، کودک در محیط آرام قرار گیرد و از فعالیت های پرتحرک دور باشد. همچنین استفاده از دستگاه بخور سرد می تواند به تسکین گلودرد و کاهش خشکی هوا کمک کند.
در صورتی که کودک دارویی مصرف می کند، والدین باید برنامه منظم مصرف را رعایت کنند و از مصرف داروهای اضافی خودداری کنند. نظم در مراقبت، روند درمان را مؤثرتر می کند.
نتیجه گیری
رسیدگی درست و به موقع به بیماری فصلی کودکان می تواند از عوارض خطرناک جلوگیری کند و به روند بهبودی سرعت ببخشد. استراحت، نوشیدن مایعات، روش های ساده خانگی و آگاهی از زمان مراجعه به پزشک، از مهم ترین اصول مراقبت به شمار می روند. برای انتخاب بهترین مسیر درمانی و یافتن پزشک مناسب، استفاده از منابع معتبر ضروری است. وب سایت «ساختمان سلامت» در این مسیر همراه مطمئن والدین است و می تواند با اطلاعات صحیح و دسترسی آسان به پزشکان، روند درمان را کوتاه تر و مطمئن تر کند.
